Samouszkodzenia wzbudzają wiele emocji, szczególnie u bliskich osób, które zmagają się z różnymi problemami natury psychicznej. Często wywołują u nich lęk i poczucie bezradności, ze względu na to, że są widocznym, nierzadko przerażającym objawem złego stanu psychicznego. Bardzo trudno jest zrozumieć, dlaczego bliska nam osoba samouszkadza swoje ciało poprzez nacinanie, przypalanie skóry, rozdrapywanie ran, wyrywanie włosów czy uderzanie głową o ścianę.
Samouszkodzenia często współwystępują z:
– Zaburzeniami Osobowości z Pogranicza,
– Zaburzeniami odżywiania,
– Zaburzeniami związanymi z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych,
– Zaburzeniami depresyjnymi,
– Zaburzeniami lękowymi.
W przypadku osób cierpiących na wyżej wspomniane zaburzenia samouszkodzenia pełnią kilka funkcji:
– Zmniejszenie odczuwanego napięcia emocjonalnego,
– Przywrócenie poczucia kontroli i wiary we własne siły,
– Zakomunikowanie otoczeniu o aktualnym stanie psychicznym,
– Karanie siebie za obecną sytuację.
O czym wobec tego warto pamiętać?
Owszem, zachowania autoagresywne są zachowaniami szkodliwymi, ale zwykle nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia jednostki. U osób doświadczających różnych zaburzeń pełnią wiele funkcji związanych z radzeniem sobie z obecnie doświadczanymi trudności. Zupełnie normalne w kontakcie z osobą samouszkadzającą się, szczególnie jeżeli chodzi o nasze dziecko, jest odczuwanie emocji takich jak lęk, bezradność, a nawet złość. Rozmawiając z nastolatkiem trzeba jednak pamiętać o zachowaniu spokoju i wyrażeniu zrozumienia, ponieważ wszelkie próby oskarżania, karania czy ośmieszania nie wpłyną na zaprzestanie samouszkodzeń. W konsekwencji spowodują, że dziecko będzie nadal to robić, ale w ukryciu i już więcej nie podejmie próby rozmowy.
Babiker, G., Arnold, L. (2002). Autoagresja. Mowa zranionego ciała. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Ambroziak, K., Kołakowski, A., Siwek, K. (2018). Depresja nastolatków. Jak ją rozpoznać, zrozumieć i pokonać. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Autor: Ewelina Grela
